[21 en 22 februari 2019]
Van Bundala naar Udawalawe
Vanaf Bundala gaan we de 21e richting Udawalawe waar we de 22e weer op safari gaan. Onderweg passeren we het dorpje waar de familie van J’s vrouw woont. Het huis van de broer slaat hij over, maar bij het huis van de zuster stopt hij even. Of wij soms thee of koffie willen? Natuurlijk gaan we even mee om gedag te zeggen. Als we ons bukken om de schoenen uit te doen – iedereen doet hier binnen zijn schoenen uit – mag dat niet. Het is geen tempel, dus geen probleem. We mogen plaatsnemen in de luxe stoelen en we zitten in een kamer met marmeren vloer, veel stoelen en tv. De dochter komt aan met een ventilator en de zuster komt met de thee. De zwager is gelijk op zijn brommer verdwenen en komt terug met een plastic tasje met boodschappen. Niet veel later weten we wat de boodschappen waren. Er wordt een enorme schaal bananen voor ons neergezet en een pak koekjes open gemaakt. J. laat zien dat ze een tomatenveld hebben en plukt voor ons een tomaatje. Na de thee mogen we het kantoor van de zuster bekijken. De zuster heeft een belangrijke taak in het dorp. Zij registreert alle huwelijken, geboortes en overlijdens. Dat doet ze in een gigantisch boek met drie identieke invulformulieren met scheurrand naast elkaar. Het linkse formulier is voor de regering, het middelste voor de provincie en het rechter krijgt de geregistreerde persoon mee. Omdat er natuurlijk niet met de registratie gerommeld mag worden, ligt het boek in een van regeringswege verstrekte metalen kast met slot en zuster moet de sleutel van de kast zorgvuldig bewaren. De zwager is verantwoordelijk voor de postverwerking in het dorp. Erg leuk zo’n ongepland familiebezoekje.
Na een niet al te lange rit komen we aan bij Udawalawe waar we langs het park rijden om bij ons hotel in het dorp te komen. Het hele park is afgezet met stroomdraad vanwege de olifanten. Tot vier keer toe zien we een olifant vlak bij het hek staan. Waarom staan ze daar? Langs de weg kan je fruit kopen om dat aan de olifanten te voeren. Olifanten zijn natuurlijk ontzettend intelligent en hebben snel door dat je langs de weg grote kans hebt op een gemakkelijk te scoren lekker hapje. En alhoewel ik graag dieren eten mag geven, doen we hier maar niet aan mee. Olifanten zijn niet geslaagd als huisdier en bovendien bevat al het fruit (banaan, watermeloen, ananas) veel meer suiker dan hun natuurlijke voedsel. Een Sri Lankaanse vader met zijn twee kinderen voert wel een plastic tas vol fruit aan de olifant. Als de tas leeg is, loopt hij weg en langs de weg gooit hij het plastic tasje in de berm. Ik tik hem aan en leg in gebarentaal uit dat als de olifant het tasje te pakken krijgt en opeet, hij ziek wordt en dood gaat. De man pakt gelijk zijn tasje (en een ander tasje) op, knikt begrijpend, lacht naar me en we steken allebei ons duim op. Het plastic tasje gaat nu mee terug. Zo heb ik mijn bijdrage aan de natuureducatie voor vandaag ook weer geleverd.
Korte safari in Udawalawe Nationaal Park
Het Udawalawe Nationaal Park, 30.821 ha groot, is in 1972 opgericht, nadat het Udawalawe reservoir – een groot stuwmeer met een dam – was aangelegd. Het is ontstaan om de dieren die verdreven werden door het reservoir en de stuwdam, onderdak te bieden en om het stroomgebied van het reservoir te beschermen. Udawalawe ligt op de grens van de natte en de droge zone in Sri Lanka. Het landschap is voornamelijk vlak en bestaat uit moerassen rondom het reservoir, grasland en bos. Dode bomen staan in het reservoir als zichtbare getuigen van het bos dat er voor de constructie van de dam stond. Stukken open grasland zijn het resultaat van de vroegere wisselbouwpraktijken. Voordat het gebied park werd was het in gebruik voor wisselbouw en de boeren die het land gebruikten zijn geleidelijk aan verhuisd. Het park is belangrijk voor watervogels en de Sri Lankaanse olifant. Olifanten zijn in dit park bijna gegarandeerd en daarom trekt dit park veel toeristen en dat merken we.
Omdat het park om zes uur open gaat, vertrekken we om half zes ‘s morgens richting park. Het is maar een klein stukje rijden, maar we moeten al aansluiten in een file van jeepjes. Waar we in Yala bang voor waren, gebeurt hier. We rijden meestal met een serie jeepjes bij elkaar en als er olifanten gespot worden, verdringen zeker tien jeepjes elkaar om ze te zien. Overigens houden ze wel keurig afstand van de olifanten en de olifanten trekken zich ook helemaal niets van al die idioten met fototoestel in de jeepjes aan.
Hadden we in alle parken tot nu toe meer dan uitstekende gidsen en/of parkrangers, hier is dat niet het geval. De beloofde ‘ervaren ranger’ heeft wel een vogelgids, maar valt al bij het eerste bruine vogeltje door de mand. Hij heeft geen idee wat het is. Iets later beweert hij dat een erg duidelijk herkenbare vogel niet in de gids staat en als ik hem test door de naam van een gemakkelijk te herkennen parkiet te vragen en hij een fout antwoord geeft, schrijven we hem definitief af als ‘ervaren’ ranger. Zonder opscheppen durf ik te beweren dat wij na die paar weken Sri Lanka meer weten dan hij. In alle parken konden we alle tijd nemen om te stoppen, te kijken en te fotograferen, maar hier moeten we daar echt moeite voor doen. Als we voor de derde keer olifanten zien, wil de chauffeur gewoon richting uitgang rijden en keert pas om als wij aangeven echt naar de olifanten te willen. Natuurlijk zien we ook nu wel mooie dingen. De olifanten lopen echt dichtbij en we zien hoe een olifant in een modderplas zichzelf met haar slurf een modderdouche geeft. Druk of niet dat blijft geweldig om te mee te maken. Overigens blijkt onze ranger op een punt erg ervaren. Als eerste en enige vraagt hij zelf om een fooi die we fatsoenshalve maar geven, waarna hij klaagt dat de fooi te laag is. Toegegeven, hij krijgt minder dan we ongevraagd aan de andere gidsen geven, maar hij heeft ook geen enkele toegevoegde waarde gehad.
Door de haast zijn we al om voor 10 uur terug in het hotel en zit ons dagprogramma er op. In de omgeving hier is – behalve het park en op een strandstoel liggen – weinig te doen. We maken nog wel een wandelingetje in de omgeving, waarbij je op een afstand het grote meer en de parkgrens ziet, maar echt dichtbij kom je niet. Bovendien is het zo ontstellend heet dat je al snel uitgewandeld bent. Het voor morgen geplande bezoek aan de olifantenopvang zou in het programma van vandaag een welkome aanvulling zijn geweest. Jammer van de dag, maar zulke dingen gebeuren nu eenmaal bij een reis. Soms kom je tijd tekort en soms is er tijd teveel. Maar over het algemeen zijn we zeer tevreden over de reis, het reisprogramma en de organisatie. Een paar dagen geleden bleek er iets mis te zitten bij de planning voor Bundala en dat is in overleg prima en snel opgelost.
De eerste olifanten
Poserende pauw
Juveniele Indische slangenarend (Crested serpent eagle)
Indische kuifarend (Changeable hawk-eagle)
Olifant geeft zich een modderdouche
