[2-6-2017]

Foto: straatje in Tryavna.

Onderweg van Veliko Tarnovo naar Kazanlak is onze eerste bestemming voor vandaag Tryavna. Tryavna ligt aan de noordkant van het centrale Balkangebergte. Het is beroemd vanwege zijn ambachtelijke vakmanschap en de architectuur van de huizen. De stad dateert uit de 15e eeuw en omdat goede landbouwgrond schaars was, bekwaamde de bevolking zich in zaken als houtsnijwerk, goudsmederij, het schilderen van iconen en het vervaardigen van textiel en tapijten. Aangezien ze daar erg goed in waren, floreerde de stad en kende in de 19e eeuw veel rijke kooplui die mooie huizen lieten bouwen. De huizen die van onder meestal van steen zijn met daarboven gestucte muren worden gestut door stevige houten balken en hebben daken die belegd zijn met leisteen. Oorspronkelijk was beneden in de huizen de werkplaats, terwijl op de bovenetage, vaak met erkers met ramen verdeeld in kleine ruiten, het woongedeelte was.

[2-6-2017]

Foto: kamer in het Daskalov huis.

Een van de mooiste huizen in Tryavna is het Daskalov huis, gebouwd in 1804 voor de rijke rozenolie en zijde handelaar Hristo Daskalov. Toen het huis klaar was, gaf hij een groot diner voor zijn vrienden en iedereen was lovend over het huis, alleen Hristo zelf was tot verbazing van zijn vrienden erg stil. Hij had de weelderige huizen in de rest van Europa gezien en vond zijn huis, uitsluitend versierd met houtsnijwerk, te simpel. De meester-houtbewerker die het huis gemaakt had, Dimitur Oshanetsa, was daar woedend over en beloofde de plafonds zo te versieren dat alle Europese bezoekers versteld zouden staan. Zijn leerling, Ivan Bochukovetsa, vond op zijn beurt, dat hij dat ook wel kon. Uiteindelijk leidde dat tot een weddenschap. Meester en leerling zouden beiden één plafond voorzien van een prachtige zon. Een half jaar lang waren ze onafgebroken aan het werk, zonder dat ze elkaars werk mochten zien. Bij de heropening waren weer al Hristo’s vrienden te gast. Eerst ging de deur van Ivans kamer open. Hij had een schitterende julizon met stralen die kronkelden van de hitte gemaakt. Iedereen stond met open mond te kijken. Toen ging de deur van de kamer van de meester open. Hij had een prachtige, vriendelijke lentezon gemaakt en 88 bloemen die door de voorjaarszon verwarmd werden Weer stond iedereen met open mond te kijken. Uiteindelijk werd Dimitur tot winnaar uitgeroepen, maar Ivan kreeg de titel ‘meester’ en zo was iedereen, inclusief Hristo helemaal tevreden.

[2-6-2017]

Foto: zandbak om het schrijven te oefenen.

In een gebouw dat vroeger een school was, is nog een lokaal als klas ingericht en daar zien we hoe kinderen leerden schrijven. Ze leerden het per rij. Op de eerste rij moesten ze met hun vingers letters in een zandbak schrijven. Beheersten ze dat, schoven ze een rij naar achteren om met een leitje en een griffel te leren schrijven. Waren ze daarin bekwaam genoeg, mochten ze naar de laatste bank waar ze met een ganzenveer op papier mochten schrijven. Om leerlingen te stimuleren zich goed te gedragen, kregen ze bordjes omgehangen met hun gedrag erop en dat kon variëren van ‘erg lui’ via ‘onoplettend’ tot ‘ijverig’. Het informatiebord laat onvermeld of zulke bordjes hielpen.

[2-6-2017]

Foto: straatje in Etara.

Tweede stop vandaag is het Etara Architectuur en Etnografisch Complex, een openluchtmuseum met – net als in Arnhem – herbouwde oude huizen en veel oude ambachten. We zien een simpele kaasmakerij die herders gebruikten tijdens het weiden van hun schapen, apparaten om pruimen te drogen en verschillende soorten prachtige houtbewerking. Er is een straatje met winkeltjes waar oude ambachten gedemonstreerd worden en waar je verschillende dingen – ook echt mooie - kan kopen.

[2-6-2017]

Foto: de Shipka pas in de mist.

We rijden vanaf Etara verder richting Shipka pas en onderweg wordt het steeds donkerder. Bovenop de Shipka pas is een lange trap naar een monument. Tijdens de Russisch-Turkse Oorlog van 1877 en 1878 is op de Shipka pas stevig gevochten tussen de Bulgaren geholpen door Russische vrijwilligers en de Ottomanen. Daarom is bovenop de pas een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers. Het monument staat aan het einde van een lange trap boven op de Stoletov Top. Vanaf die top heb je een prachtig uitzicht over de omgeving. Ons levert de pas en het monument niet het beloofde uitzicht op. De top is zwaar in de wolken gehuld, zodat we onderaan de trap het monument niet kunnen zien. Omdat we om ons heen het onweer horen, vinden we het ook geen geslaagd idee om naar boven te gaan en op het allerhoogste punt in de omgeving te gaan staan. De Shipka pas levert ons wel een nieuwe gele orchidee op.

[2-6-2017]

Foto: de omgeving van Shipka na de hevige regen.

Naar Kazanlak gaan we voor het rozenfestival. In de vallei rondom Kazanlak is het klimaat en de bodem uitstekend geschikt voor het kweken van rozen en die groeien er dan ook met velden vol. Van de rozen wordt rozenwater, rozenlikeur en als belangrijkste artikel, rozenolie gemaakt. Bij al die rozen hoort een rozenfestival met een rozenkoningin en wij hebben de reis zo gepland dat we het rozenfestival mee kunnen maken. Het rozenfestival wordt druk bezocht – onder meer door busladingen Japanners – en het is moeilijk om accommodatie te vinden. We logeren niet in Kazanlak zelf, maar in Shipka, zo’n 20 km verderop en voor het eerst slaapt Vladimir op een andere plek. Bij aankomst in Shipka regent het zo hard dat we in de auto wachten tot het droger wordt voordat we de bagage uit kunnen laden. Als we later naar Kazanlak rijden is het gelukkig weer droog.