[4-6-2017]

Foto: concert in het vroegere Romeinse stadion.

Als we om zes uur in Plovdiv aankomen, lopen we nog een rondje en zien dan veel Romeinse resten zoals het forum, het grote amfitheater waar nog aardig wat pilaren overeind staan en de arena. De volgende dag nemen we tijd om meer in de stad te bekijken.

[5-6-2017]

Foto: Bulgarije Museum in Plovdiv.

Ook in Plovdiv zijn weer prachtige huizen te bewonderen en in de Bogoroditsa kerk zien we in de hal dat ook de kerk zich met de politiek inliet. Naast de Bulgaarse orthodoxe heiligen staan de leiders van de revolutie. Op een andere muurschildering zien we priesters, geleerden en burgers geketend voor een Turk met een groot mes staan en op de derde schildering geeft een Bulgaarse leraar een klas kinderen les.
Op de Nebet Tepe heuvel, het hoogste punt van de stad, heb je niet alleen een prachtig uitzicht, maar zie je ook nog restanten van een Romeins fort. Het is opmerkelijk hoeveel restanten er hier nog te vinden zijn en hoe toegankelijk die zijn. We lopen tussen prachtig bewerkte kapitelen van pilaren door, die gewoon ergens bij een opgraving los in de stad liggen. Er zijn zoveel vindplaatsen en zoveel vondsten dat het onbegonnen werk is om alles in een museum op te slaan.

[5-6-2017]

Foto: het Vasil Levski huis in Karlovo.

Vanaf Plovdiv zijn we na een uurtje rijden in Karlovo voor een bezoek aan het Vasil Levski nationaal museum. Vasil Levski, in1937 geboren in Karlovo als Vasil Ivanov Kunchev, is een nationale held in Bulgarije. De bijnaam ‘Levski’ (als een leeuw) kreeg hij door zijn heldhaftige daden. Hij stichtte de Internationale Revolutionaire Organisatie en was de geestelijk vader van het landelijk verzet tegen de Ottomanen. Levski begon als orthodox priester, maar sloot zich al snel aan bij revolutionaire bewegingen. Als leraar droeg hij zijn revolutionaire ideeën uit en ontwikkelde hij zijn inzichten over het verzet tegen de onderdrukkende Ottomanen en zijn vrijheidsidealen voor de Bulgaren. Hij trad uit als priester, knipte zijn haar af en gaf dat aan zijn moeder. Hij achtte de kans groot dat hij zijn strijd met de dood zou moeten bekopen. Mocht hij nooit meer terugkeren en zou er niets meer van hem vernomen worden, dan kon zijn moeder altijd nog zijn haar begraven. Hij is erin geslaagd om een grote verzetsbeweging op te zetten met een uitgebreid ondergronds netwerk. Uiteindelijk is het inderdaad niet goed met hem afgelopen. In 1872 is hij gearresteerd door de Ottomanen en later in 1873 opgehangen. Nog steeds wordt de ‘apostel van de Vrijheid‘ hogelijk vereerd. In 2007 is hij uitgeroepen tot de grootste held van Bulgarije ooit.

Het museum bevat het geboortehuis van Vasil Levski, een tentoonstelling en de herdenkingskapel met als relikwie een plukje haar. De dame die ons de kaartjes verkoopt, spreekt geen woord Engels, maar wijst ons de route aan over het terrein. Met haar vinger de pijltjes op het kaartje volgend legt ze ons uit hoe we moeten lopen. De uitleg is simpel: starten bij het eerte pijltje en dan ‘toek-toek-toek-toek’ tot aan het laatste pijltje. Met het papier in de hand vinden we zo al toektoekend alle onderdelen van het museum.

[5-6-2017]

Vanuit Karlovo vervolgen we onze weg richting Starosel en onderweg stopt Vladimir omdat hij iets op de weg heeft gezien. Het is een dotje van een schildpadje, niet groter dan 3,5 cm in doorsnee en hij lijkt net uit het ei gekropen. Hij heeft nog geen idee van de grote boze buitenwereld, is ongelofelijk nieuwsgierig en loopt op je hand rond met uitgestoken koppie en kleine schildpadvoetjes. We helpen hem veilig naar de overkant waar hij moeite heeft om met zijn kleine voetjes over de grote, droge grassprieten te klimmen. Ik heb hem uitgelegd dat hij niet meer alleen de drukke weg over mag steken. Ik hoop maar dat het helpt.

[5-6-2017]

Starosel is bekend vanwege zijn overvloed aan Neolithische en Thracische vondsten, waarvan sommige nog dateren uit de 6e of 5e eeuw v.C. We bekijken er een aantal en de meest indrukwekkende is die van de Chetinyova Mogila heuvel. De graftombe bestaat uit een gang gevolgd door twee kamers en een grote ronde grafkamer, de grootste die tot nu toe gevonden is, met een diameter van 5 m. Veel van het monument is nog intact en we zien de bewerkte muren van de grafkamer, nog resten van de versierde daklijsten en grote delen van gangmuren.

[5-6-2017]

Bij Strelcha slaan we af voor nog een tombe. We moeten daarvoor een stuk lopen en komen langs een rozenveld waar een rozen plukkend echtpaar bezig is. Vladimir maakt een praatje met ze en ik krijg van de man een heerlijk geurende roos. Op de kamer mag de roos in de tandenborstelbeker en de volgende dag mag hij mee in een kartonnen koffiebekertje.

[6-6-2017]

Foto: huis met opslagruimtes in Koprivshtitsa.

Vanuit Starosel rijden we door naar Koprivshtitsa waar we overnachten. We komen er laat aan, dus het bekijken van het stadje stellen we uit tot de volgende ochtend.
Koprivshtitsa is een historisch stadje langs de Topolnitsa Rivier in het Sredna Gora gebergte. In de 14e eeuw was het een rijke stad van veehouders. Onder de Ottomanen verwierf de stad autonomie in ruil voor het innen van belastingen voor de Ottomanen. Begin 19e eeuw trok de welvarende stad bandieten aan die de stad diverse malen plunderden. De stad herstelde daar redelijk snel van en uit die tijd – de tijd van de Nationale Bewustwording – stammen de meeste huizen. Koprivshtitsa was ook het centrum van Bulgaarse revolutionairen en het was hier dat in 1876 de Bulgaarse april opstand begon. De kerkklok is beroemd omdat die het startsein voor de revolutie gaf en de brug is beroemd omdat daar het eerste schot werd gelost, waarmee een Turkse soldaat werd gedood.

[6-6-2017]

Foto: kamer in het Lyutov huis in Koprivshtitsa.

Naast de beroemde brug en klokkentoren heeft de stad een overvloed aan prachtige huizen, waarvan veel als museum ingericht zijn. Wij bezoeken er twee. De meeste huizen hier zijn symmetrisch gebouwd met een grote salon in het midden waar aan weerskanten kamers op uitkomen. De salon, maar ook de kamer zijn doorgaans rijk gedecoreerd en vrijwel elke kamer heeft een fraai houten plafond met in elke kamer een eigen mozaïek. Sommige kamers hebben een gestuct en bewerkt plafond dat past bij de kleurstelling van de kamer. Het Lyutov huis behoorde toe aan de rijke koopman Petko Lyutov, die het huis inrichtte met Weense meubelen die er nu nog te zien zijn. Het meest indrukwekkend in het huis is het plafond in de centrale salon. In het plafond is een verdiept groot ovaal en de rand daarvan is beschilderd met tekeningen uit de plaatsen waar de koopman op zijn reizen is geweest.

[6-6-2017]

Foto: plafond inn het Oslekov huis in Koprivshtitsa.

Het Oslekov huis is ongeveer het beroemdste huis van de stad en eveneens prachtig. De beheerder die ons de kaartjes verkoopt, leidt ons zelf rond en laat zien dat het huis zijn eigen waterput had, wat voor die tijd ongebruikelijk was. Verder laat hij voelen dat de deuren van buiten van hardhout en aan de binnenkant van zachter hout zijn. We mogen achter het koord in een van de kamers langs om naar de Turkse klok te kijken, waarop heel andere uren staan dan op gewone klokken.

Een huis dat we niet bezoeken, maar dat ook vermelding verdient, is het huis van Todor Kableshkov, de leider van de April Opstand. Hij riep op 20 april 1876 de opstand uit met zijn beruchte ‘bloedbrief’, geschreven met het bloed van het eerste Turkse slachtoffer, wat van weinig fijngevoeligheid getuigt. Hij werd gevangen genomen en schoot zichzelf in de gevangenis dood. Hij ligt nu begraven in Koprivshtitsa.