[25-3-1998]

De eerste dag in Peshawar gaan we naar de Khyberpas, de grens tussen Pakistan en Afghanistan. Ook de Khyberpas hebben we in september gedaan, maar willen we best nog eens doen.
Een kleine 20 km buiten Peshawar staat een stenen boog, die het begin van de Khyber markeert. Dit gebied hoort tot de zogeheten ‘Tribal area’ (door een bevolkingsstam beheerst gebied), en er wonen voornamelijk Afridi. In dit gebied gelden de wetten van de Afridi, de Pakistaanse overheid heeft geen enkele greep op dit gebied. Om die reden moet je een vergunning vragen en krijg je twee gewapende militairen mee op de truck. De weg door de Khyber slingert zich door de (Sulaman) heuvels. Het landschap is rijk bedeeld met forten, de huizen en dorpjes zijn allemaal ommuurd ter beveiliging. De Afridi leven vrijwel uitsluitend van de smokkelindustrie, wapenhandel en drugshandel. Onderweg zien we de muur om de villa van de smokkelbaron. Via een open deur kunnen we een glimp zien van een prachtige, weelderige, groene parktuin. Ook wijst Sultan, onze gids, aan waar de militairen hun illegale bank hebben. Daar wordt het geld geïnd om de smokkelwaar door te laten.

Bovenop de pas is het verste punt tot waar we kunnen komen, 3 km voor de echte grens met Afghanistan. Onderweg zien we een konvooi van de Verenigde Naties op weg naar de vluchtelingenkampen in Afghanistan. Ook de VN is onderworpen aan de lokale wetten. Bij elke controlepost zien we een paar dozen staan, die daar toevallig van de vrachtauto gevallen zijn.

[25-3-1998]

Foto: uitzicht bij lunchplek in Landi Kotal.

In Landi Kotal, het hoogste punt van de Khyber pas (1072 m), lunchen we op een soort balkon zonder balustrade op Pakistaanse zitbedden.

[25-3-1998]

Net als in september mogen we ca. 2 km voor de Afghaanse grens niet verder. Van de militairen daar krijgen we thee. Het is opvallend hoe vriendelijk iedereen weer is: overal zwaaien, duim opsteken, etc.

[25-3-1998]

Op de terugweg stoppen we bij de smokkelaarsmarkt even buiten Peshawar. Niet bij het gedeelte met wapens en drugs (te gevaarlijk), maar bij de ‘gewone’ winkels. Er is van alles te koop, er is zelfs een Marks & Spencer. Marks & Spencer doet hier uitsluitend in toiletartikelen, de naam heeft niets met de echte winkel te maken, en de artikelen zijn net als de meeste waar hier gestolen of gesmokkeld. Een greep uit het assortiment: luxe huishoudelijke apparatuur als magnetrons en sapcentrifuges, veel stoffen, luxe kleding, telefoons in alle soorten en maten o.a. uitgevoerd in marmer, pampers boys en girls en natuurlijk de fietsen, die al fietsend over de pas worden gebracht. De klandizie bestaat vooral uit welgestelde Pakistani op zoek naar Westerse luxe. Intrigerend om er rond te kijken.