[25-6-2010, Aukstaitija NP]

Foto: rust in het nationale park.

We verlaten Vilnius om via een mooi natuurpark, Aukstaitija NP, naar Letland te gaan. Het is een prachtig park vol met meren, heel rustig en onbedorven. Hier en daar zien we wat mensen en we zien veel kano's op het water, maar het grote toerisme is hier gelukkig nog niet doorgedrongen. We stoppen eerst bij een watermolen die we beneden aan een heel smal weggetje vinden. Daarna gaan we op zoek naar de dikke eik en de medicinale bron. Een houten wegwijzer wijst naar iets dat we gemakkelijk kunnen interpreteren als verwijzing naar een bron, temeer daar we mensen met volle waterflessen van het paadje af zien komen. Het paadje omhoog loopt over een houten vlonder die door de aanslag van groene alg en vocht spekglad is. Bovenaan is een put met deksel waarin je de bron kan zien borrelen.

W. loopt als eerste terug, omdat hij niet gerust is op de geparkeerde auto met alle bagage. En dan gebeurt het: hij loopt te gehaast over het spekgladde paadje naar beneden en gaat met een harde smak onderuit. We proberen hem te helpen met opstaan maar op zijn rechterbeen kan hij niet meer steunen. Ondersteund door M. en S. komt W. met veel moeite beneden, het laatste stukje steeds uitrustend op een klapstoeltje. M. rijdt de bus zo dichtbij mogelijk en W. hijst zich in de bus. Hij heeft inmiddels al geconstateerd dat er niets gebroken is en dat het niet zijn knie is, maar waarschijnlijk hebben de spieren een stevige klap gehad van de val. Aan de dikke eik denkt niemand meer.

Later op de dag in het hotel in Riga blijkt dat W. echt niet meer op zijn been kan staan. Om de ingang te bereiken moet je ook nog een stukje over ongelijke, bobbelige keien wat het niet makkelijker maakt. W. is een grote stevige vent die je niet zomaar even optilt en binnen zet. Goede raad is duur. Hoe krijgen we hem binnen? Met vereende krachten en met veel pauzes tussendoor op het klapstoeltje schuifelt hij tussen M. en Rik in, centimeter voor centimeter tot aan de stoep. Vanaf daar kan hij verder op een bureaustoel die via een versnelde procedure aangenomen is als rolstoel. M. en Rik sturen hem door de hal naar de lift en zo door de gang naar zijn kamer. W. is erg opgelucht als hij eindelijk op bed ligt.
Met W. en alle bagage op de kamer en de auto geparkeerd, schuiven we om kwart over negen aan voor het diner. Betalen kunnen we niet want we hebben nog geen lat in ons bezit. Gelukkig mogen we ook in euro's betalen.</p.

[25-6-2010, bij Siaulliai]

We verlaten het Aukstaitija park en gaan beginnen aan de nog lange rit naar Riga. Vlak voorbij Siaulliai, een stukje voor de grens met Letland is de heuvel van de kruizen. Die is eigenlijk niet te beschrijven. Het is een lage heuvel met aan de voet een groot parkeerterrein met souvenirwinkeltje. Een paadje leidt naar de heuvel. De hele heuvel is van top tot teen bedekt met kruizen die bezoekers er achter laten. Er moeten tientallen duizenden kruizen staan in alle soorten en maten. Veel zijn van hout, vaak direct afkomstig van de souvenirwinkel. Aan grote kruizen hangen bosjes kleinere kruisjes, overal op de grond liggen kruisjes die ergens vanaf gevallen zijn. Er zijn metalen kruizen, kruizen van steen en grote bewerkte kruizen. Zo ver als je kan kijken staan, hangen en liggen kruizen. Als je ooit Litouwen bezoekt, moet je ook langs deze berg. De oorsprong van het gebruik is niet helemaal verklaard. Waarschijnlijk was het al in de jaren voor Chr. een offerplaats. Gedurende de opstanden in de 19e eeuw werd de heuvel in ere hersteld en werden er kruizen geplaatst ter nagedachtenis van de gevallenen. Omdat het Tsaristisch regime vast zo'n uiting van nationalisme niet kon waarderen, was het handig om de kruizen niet in de stad maar op een neutrale heuvel buiten de stad te plaatsen. In de vijftiger jaren van de vorige eeuw werd het een symbool van patriottisme en werden kruizen geplaatst voor de mensen die onder Stalin gedeporteerd werden naar Siberië. Ondanks dat de Sovjets de berg een aantal malen met de bulldozer platgewalst hebben, is de berg steeds weer in ere hersteld. Sinds het bezoek van de paus aan de berg en de bouw van een Franciscaner klooster is de berg een ongekend populaire bedevaartsplaats.

Vanaf de berg van de kruizen rijden we naar de grens die we zonder te stoppen kunnen passeren. We rijden van EU-land naar EU-land.
De eerste indruk van Letland is dat het allemaal wat troostelozer en armoediger is dan Litouwen. De houten huisjes zijn vrijwel verdwenen, daarvoor in de plaats zien we stenen huisjes. Ook Riga geeft bij binnenkomst die indruk: kapotte stoepen, onverzorgde grasperken, kale stukken en troosteloze flats. Het landschap blijft wel hetzelfde: licht glooiend met voornamelijk landbouwgrond en bos. Ook op het laatste stuk in Litouwen zagen we veel landbouw. Het is voornamelijk graan en koolzaad, maar ook af en toe kool of aardappelen.
De wegen zijn overal een stuk rustiger dan bij ons. Dat wil niet zeggen dat mensen hier niet gevaarlijk doen. Een stel motorrijders gaat met een noodgang aan beide kanten langs ons busje. Als ze voor ons rijden gaat een van de motorrijders op het zadel staan met zijn handen los van het stuur. Daar moet een flinke hoeveelheid alcohol in zitten.