[Noordelijke Baliemvallei, 21 t/m 24 september 1992]

De trekking naar het noorden

21 september

Vandaag beginnen we aan een vierdaagse trek in het noordwesten van de Baliemvallei. We rijden eerst met een vrachtauto vol dragers en onszelf richting Pyramid, maar al snel komt er een extra bemo voor de groep omdat de vrachtauto te oncomfortabel is. De vrachtauto verdubbelt daarna gelijk zijn snelheid.
vanaf Pyramid gaan we weer dalen. Het landschap heeft overal heuvels en dalen, heel groen. Soms zijn er stukken met bomen, dan weer is het meer open. Overal zie je stukjes land in bewerking en geregeld dorpjes bestaande uit een paar hutjes met een rieten dak. Het geheel wordt omgeven met een soort houten omheining.

Onderweg komen we geregeld de meest schitterende mensen tegen. Mannen met verentooien, peniskokers en kettingen om hun hals. Vrouwen met rieten rokjes em tassen die op hun rug hangen en die ze op hun hoofd dragen. Vaak dragen ze ook nog een kind, meestal op hun schouders, soms op hun rug.
We lunchen nadat we een grote hangbrug overgestoken zijn. Onze nasi is in een soort thermosbox meegenomen.

Om ongeveer drie uur komen we aan in Promi, het dorpje waar we overnachten. Het hele dorp staart ons aan, ze durven ook niet echt dichtbij te komen en kijken met grote ogen naar alles wat we doen. Hoe langer je nadenkt, hoe meer je je realiseert hoe geïsoleerd en traditioneel deze mensen leven. Er is geen elektriciteit, radio of iets van elektronica. Er is geen stromend water, behalve de rivier. Alle mensen, op een assistent-hoofd na, spreken alleen hun eigen taal, die door de buren soms al niet meer begrepen wordt. Zelfs Coca-Cola heeft dit dorp nog niet bereikt. Er is ook geen voor ons zichtbare kalender of klok. Voor de meeste mensen is hun dorp en mogelijk Wamena de wereld. Jayapura is onbegrijpelijk. Wij zouden ook van de maan kunnen komen.

De hutjes zijn piepklein. Ze zitten/liggen met 20 man op een verhoginkje. In het midden brandt een vuurtje om iedereen warm te houden (de oorzaak van alle brandwonden). Er is ook geen ontluchtingsgat of zo, dus iedereen ligt in de rook.
's Avonds wordt tot onze verbazing een schitterend diner voorgetoverd: soep, nasi, rivierkreeft in een korstje, verse gemengde groenten, gebakken aardappels en dat allemaal klaargemaakt in een klein kookhok.
Na het eten haalt Orphid (de gids) de 'burgemeester', zijn assistent en de chief naar binnen. De discussie is zeer vermakelijk, die zou zo uit Dickens kunnen komen. Orphid stelt voor om te discussiëren: wij kunnen hun iets vragen en andersom. Vervolgens vraagt Orphid zelf voortdurend dingen die hij aan ons wil vertellen. Na enige tijd raakt hij volledig verstrikt in een verhaal over een vriend die het met een verboden meisje in de rivier had gedaan en vervolgens 600.000 roepia moest betalen, wat toch volgens hem teveel was.
Het drietal, waarvan slechts één Indonesisch spreekt, vertelt we interessante dingen over trouwen, vrouwen stelen, oorlog, school. Ook krijgen we voorlichting over kruiden tegen zwangerschap, verliefdheidsblaadjes, e.d.

22 september

Om 8 uur gaan we op pad. We lopen verder het dal uit en maken een flinke klim. Onderweh hebben we weer van die mooie uitzichten. Af en toe hoor je groepjes mensen in de bergen die zingen als ze hun landje aan het bewerken zijn, dat klinkt werkelijk heel apart. De lunch is weer meegenomen in de thermoskan. Onderweg passeren we een dorpje waar markt is. We eten daar heerlijke ananas en delen stickers uit die de meesten op hun hoofd plakken. Een oude man plakt hem op zijn hoed. Na de ananas en de foto's gaan we verder. Om kwart over een zijn we in Luga war we weer in de kerk slapen.

We wassen weer in de beek die iets kouder is dan gisteren. We eten al om kwart voor vijf, zodat de avond wel erg vroeg begint. 's Avonds organiseert Orphid de kinderen (maar ook de ouderen) die voor onze slaapkerk gaan zingen. Het klinkt heel leuk, meerstemmig met hoei-hoei- en gesis-begeleiding. Er wordt ook bij gedanst en ze hebben er ongelooflijk veel plezier in. Tegen kwart voor acht stopt de twee uur durende voorstelling. Na de thee van acht uur rest ons weinig anders dan maar naar bed te gaan. De nacht is koud en vrijwel slapeloos.

23 september

Vandaag een lange wandeldag. We vertrekken om half acht en beginnen gelijk met een forse klim. Om acht uur hebben we ons al flink in het zweet gewerkt en om half negen hebben we al zo'n 500 meter geklommen. We klauteren het laatste stuk door een schitterend mooi bos. Net als op Kalimantan heel dicht, veel hoge bomen, varens, orchideeën en andere bloemen. Het bos komt alleen hoger op de helling voor en is heel erg de moeite waard. Het lopen is vrij vermoeiend, ongelijk en glibberig, maar de dragers zijn er steeds met behulpzame handen.
Na het bos komen we op een kaler stuk, kale stenige hellingen en hellingen met een soort adelaarsvaren. Het landschap lijkt op de overbegraasde hellingen van Wales.

Na de lunch lopen we weer door meer bewoond terrein met dorpjes, akkertjes, bomen en groene heuvels. Om half vier zijn we in Bolakme waar we de laatste overnachting hebben. Wij hebben weer onze eigen 'kamer'. Vandaag is er wel een WC, maar geen rivier om te wassen.

24 september

We lopen in ongeveer twee uur terug van Bolakme naar Pyramid. Vanaf de hangbrug over de Baliemrivier, de lunchplek van de eerste dag, lopen we dezelfde weg terug als we gekomen zijn. Vanaf Pyrmaid rijden we terug naar Wamena, waar we eerst uitgebreid wassen.